Cây lược vàng: Loài cây làm cảnh có thể chữa bệnh ít người biết tới

Cây lược vàng không chỉ là loài cây cảnh phổ biến trong vườn nhà mà còn được xem là dược liệu quý trong Đông y, giúp hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh. Từ lâu, dân gian đã lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ lược vàng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về đặc điểm sinh học, thành phần dược liệu và những bài thuốc chữa bệnh từ cây lược vàng.

1. Đặc điểm sinh học cây lược vàng

Cây lược vàng còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như địa lan vòi, lan rũ, bạch tuộc, giả khóm, thuộc họ Thài lài. Đây là loài cây thân thảo đứng, cao từ 15 – 40 cm, thân có nhiều nhánh và đốt, mỗi đốt dài khoảng 1–2 cm, nhánh dài nhất có thể lên tới 10 cm.

Lá lược vàng mọng nước, đơn, mọc so le, hình ngọn giáo, bề mặt nhẵn, mặt dưới nhạt màu hơn. Lá ôm khít thân cây tạo thành bẹ chắc chắn. Hoa lược vàng màu trắng, xếp thành chùm dài, mỗi cụm gồm 6–12 hoa, cuống hoa xanh trên, trắng dưới và có lông mịn.

Cây lược vàng có nguồn gốc từ Mexico nhưng hiện nay được trồng phổ biến ở nhiều nơi tại Việt Nam, đặc biệt là Hà Nội.

2. Cây lược vàng dược liệu: thành phần và cách chế biến

2.1. Thành phần hóa học

Cây lược vàng chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm:

• Chất béo: triacylglycerol, digalactosyl diglycerides, sulfolipid.
• Axit béo: olefinic, paraffinic.
• Sắc tố: chlorophyll, caroten.
• Vitamin: B2, PP.
• Khoáng chất: đồng, sắt.
• Flavonoid: kaempferol, isoorientin, quercetin.

2.2. Khai thác và chế biến

Các bộ phận sử dụng làm dược liệu gồm lá, thân và rễ. Lá nên hái vào buổi sáng để đảm bảo dược chất. Dược liệu có thể dùng tươi hoặc phơi khô, trong khi thân và rễ thường dùng để ngâm rượu.

3. Bài thuốc chữa bệnh từ cây lược vàng

3.1. Chữa bệnh gan

Người mắc viêm gan B, C hoặc nóng trong có thể dùng bài thuốc: rửa sạch 2 lá lược vàng và 2 lá mồng tơi, giã nhuyễn, vắt lấy nước uống vào buổi tối trước khi ngủ.

3.2. Chữa tiểu đường

Người bệnh tiểu đường có thể nhai hoặc ép lấy nước lá lược vàng uống hàng ngày để kiểm soát triệu chứng và cải thiện sức khỏe.

3.3. Chữa viêm loét dạ dày

• Giã 2–3 lá lược vàng rửa sạch, vắt lấy nước cốt.
• Trộn nước cốt với mật gấu, uống sau bữa ăn.
• Có thể uống nước và ăn cả bã để tăng hiệu quả.

3.4. Giảm đau lưng

Bài thuốc rượu: rửa sạch 200 g lá và thân, thái nhỏ, ngâm 1 lít rượu trắng 40 độ trong 60 ngày. Mỗi ngày uống 50 ml chia 3 lần, vừa uống vừa xoa bóp vùng đau.
Bài thuốc đắp lá: hơ 3–4 lá tươi trên lửa, đắp lên vùng đau 15 phút, ngày 2 lần.

3.5. Chữa bệnh trĩ

Kaempferol trong cây giúp tiêu viêm, kháng khuẩn, Quercetin bảo vệ thành mạch, giảm đau và chảy máu. Các cách dùng:

1. Đắp bã lá tươi lên hậu môn 30 phút.
2. Xay nhuyễn lá với nước sôi để nguội, lọc nước uống, bã đắp hậu môn.
3. Nhai lá tươi cùng muối, uống nước và bỏ bã.

3.6. Chữa mụn nhọt

• Đắp lá giã nhuyễn lên nốt mụn 20–30 phút, cố định bằng băng gạc.
• Ngâm 1 kg lá và thân lược vàng với 2 lít rượu 2 tháng, uống mỗi lần 1 chén nhỏ, 2 lần/ngày.

3.7. Chữa bệnh nha chu

• Giã 2 lá tươi, vắt lấy nước uống hoặc nhai tươi với muối.
• Ngậm nước lá trong miệng 5–10 phút để các hoạt chất thẩm thấu vào vùng bị đau.

Lưu ý: Các bài thuốc trên chỉ mang tính tham khảo. Trước khi sử dụng cây lược vàng chữa bệnh, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông y hoặc bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn

Một số câu hỏi về cây lược vàng