TikTok chính thức khởi động kế hoạch tách khỏi ByteDance: Oracle dẫn đầu liên doanh mới tại Mỹ

TikTok tiến gần hơn tới “phiên bản Mỹ” độc lập

TikTok vừa chính thức xác nhận một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực giải quyết các lo ngại an ninh quốc gia của Mỹ: ký kết các thỏa thuận ràng buộc để thành lập một liên doanh mới tại Mỹ, với nhóm nhà đầu tư Mỹ do Oracle Corp. dẫn đầu. Đây được xem là động thái cụ thể nhất kể từ nhiều năm qua nhằm tách TikTok khỏi công ty mẹ ByteDance Ltd. của Trung Quốc.

Theo bản ghi nhớ nội bộ do Bloomberg tiếp cận, CEO TikTok Shou Chew đã thông báo cho nhân viên rằng TikTok và ByteDance đã hoàn tất việc ký kết các thỏa thuận với Oracle, Silver Lake và MGX. Thương vụ dự kiến sẽ hoàn tất vào ngày 22/1/2026, trùng với thời hạn cuối cùng mà chính quyền Mỹ đặt ra cho việc bán hoặc cấm TikTok.

Cấu trúc sở hữu: Nhà đầu tư Mỹ nắm quyền kiểm soát đa số

Theo các điều khoản được công bố, liên doanh TikTok tại Mỹ sẽ có cấu trúc sở hữu phức tạp nhưng được thiết kế để đảm bảo nhà đầu tư Mỹ nắm cổ phần chi phối:

• 50% cổ phần thuộc về các nhà đầu tư mới, trong đó Oracle, Silver Lake và MGX mỗi bên nắm 15%
• 30,1% do các công ty liên kết với nhà đầu tư hiện tại của ByteDance nắm giữ
• 19,9% còn lại thuộc về ByteDance

Sau khi hoàn tất, thực thể TikTok US sẽ hoạt động như một công ty độc lập, chịu trách nhiệm trực tiếp về bảo vệ dữ liệu người dùng, kiểm duyệt nội dung và bảo mật thuật toán tại Mỹ. Hội đồng quản trị mới gồm 7 thành viên, với đa số là người Mỹ, sẽ điều hành công ty.

Thông tin này ngay lập tức tác động tích cực tới thị trường, khi cổ phiếu Oracle tăng gần 6% trong phiên giao dịch sau giờ.

Thuật toán AI: điểm mấu chốt gây tranh cãi

Một trong những vấn đề nhạy cảm nhất của thỏa thuận vẫn là vai trò của ByteDance đối với thuật toán đề xuất nội dung – tài sản cốt lõi làm nên thành công toàn cầu của TikTok.

Theo phương án được Nhà Trắng phác thảo, ByteDance sẽ cấp phép công nghệ AI đề xuất cho TikTok US. Thực thể mới tại Mỹ sẽ sử dụng thuật toán này để đào tạo lại một hệ thống mới, dựa trên dữ liệu người dùng Mỹ được lưu trữ và bảo mật bởi Oracle.

Tuy nhiên, chính chi tiết này lại làm dấy lên lo ngại rằng ByteDance vẫn có thể gián tiếp giám sát các hoạt động quan trọng của TikTok tại Mỹ, điều mà nhiều nhà lập pháp – bao gồm cả một số thành viên trong chính đảng của ông Trump – cho rằng có thể vi phạm luật an ninh quốc gia được thông qua dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden. Luật này quy định TikTok US và ByteDance không được có bất kỳ mối liên hệ hoạt động nào.

Oracle và “bóng ma” Dự án Texas

Vai trò của Oracle với tư cách là đối tác bảo vệ dữ liệu cũng không mới. Trước đây, TikTok từng đề xuất Dự án Texas – một thỏa thuận tương tự nhằm trấn an chính phủ Mỹ về quyền riêng tư và an ninh dữ liệu. Tuy nhiên, kế hoạch đó cuối cùng đã bị chính quyền Mỹ bác bỏ, do bị đánh giá là không đủ mạnh để loại bỏ ảnh hưởng của Trung Quốc.

Việc quay lại mô hình hợp tác với Oracle lần này cho thấy TikTok đang đặt cược lớn vào một phiên bản nâng cấp của Dự án Texas, với sự tham gia sâu hơn của nhà đầu tư Mỹ và cấu trúc quản trị mới.

Bối cảnh chính trị: TikTok vẫn “sống khỏe” tại Mỹ

Theo luật, thời hạn ban đầu để buộc TikTok bán hoặc bị cấm là tháng 1/2025, nhưng Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần gia hạn kể từ khi tái đắc cử, gần nhất là đến tháng 1/2026.

Trong thời gian đó, TikTok không những không suy yếu mà còn mở rộng mạnh mẽ sang thương mại điện tử, hợp tác với các “ông lớn” công nghệ Mỹ như Amazon. Cùng ngày CEO Shou Chew công bố thỏa thuận, TikTok còn tổ chức Lễ trao giải TikTok Awards đầu tiên tại Los Angeles, cho thấy vị thế văn hóa của nền tảng này vẫn vô cùng vững chắc.

Nếu được hoàn tất, thỏa thuận TikTok có thể trở thành biểu tượng hạ nhiệt hiếm hoi trong quan hệ căng thẳng Mỹ – Trung, vốn đang bị chi phối bởi thương mại, công nghệ và địa chính trị.