OpenAI mua lại Neptune, siết chặt hạ tầng đào tạo AI

OpenAI mua lại Neptune: Thương vụ chiến lược củng cố “hạ tầng huấn luyện” cho kỷ nguyên AI

OpenAI – công ty đứng sau ChatGPT – tiếp tục mở rộng hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo của mình bằng việc chính thức mua lại Neptune, một công ty khởi nghiệp chuyên phát triển công cụ giám sát và gỡ lỗi trong quá trình đào tạo mô hình AI. Thương vụ được xem là bước đi chiến lược giúp OpenAI kiểm soát sâu hơn “xương sống kỹ thuật” trong huấn luyện các mô hình nền tảng, dù giá trị giao dịch không được tiết lộ.

Thông tin được cả OpenAI lẫn Neptune xác nhận, đánh dấu một trong những thương vụ quan trọng nhất của OpenAI trong năm nay, bên cạnh loạt thương vụ trị giá hàng tỷ USD trước đó.

Neptune là ai và vì sao OpenAI muốn mua lại?

Neptune là một startup công nghệ chuyên phát triển nền tảng giám sát, theo dõi và gỡ lỗi quy trình đào tạo mô hình trí tuệ nhân tạo. Các công cụ của Neptune cho phép:

• Theo dõi chi tiết từng giai đoạn huấn luyện mô hình
• Phát hiện sớm lỗi huấn luyện (training bugs)
• Phân tích hiệu suất mô hình theo thời gian thực
• Hỗ trợ nghiên cứu các mô hình nền tảng (foundation models) quy mô lớn

Trước khi được OpenAI mua lại, Neptune đã hợp tác chặt chẽ với OpenAI trong việc xây dựng một “bảng dữ liệu” phục vụ các nhóm phát triển mô hình AI nền tảng. Chính sự hợp tác này đã mở đường cho thương vụ M&A.

Trong bài đăng trên blog cá nhân, ông Piotr Niedźwiedź – CEO Neptune cho biết:

“Hai công ty sẽ hợp tác thậm chí còn chặt chẽ hơn sau thương vụ này. Đây là bước tiến lớn đối với đội ngũ Neptune.”

Neptune sẽ ngừng dịch vụ bên ngoài sau khi sáp nhập

Một điểm đáng chú ý là Neptune sẽ ngừng cung cấp các dịch vụ độc lập cho khách hàng bên ngoài trong những tháng tới. Điều này cho thấy:

• Các công cụ của Neptune sẽ được tích hợp độc quyền sâu vào hạ tầng huấn luyện của OpenAI
• Neptune gần như trở thành bộ phận kỹ thuật nội bộ phục vụ trực tiếp cho quá trình phát triển mô hình AI thế hệ mới

Dù vậy, các điều khoản tài chính của thương vụ không được công bố, và thương vụ vẫn còn phải đáp ứng các điều kiện hoàn tất pháp lý thông thường.

OpenAI đánh giá rất cao công nghệ của Neptune

Ông Jakub Pachocki – Nhà khoa học trưởng của OpenAI – cho biết trong tuyên bố chính thức:

“Neptune đã xây dựng một hệ thống nhanh chóng và chính xác, cho phép các nhà nghiên cứu phân tích những quy trình đào tạo phức tạp. Chúng tôi dự định tích hợp sâu các công cụ của họ vào kho huấn luyện của OpenAI để mở rộng khả năng quan sát cách các mô hình học hỏi.”

Phát biểu này cho thấy OpenAI không chỉ xem Neptune là một thương vụ tài chính, mà là một phần quan trọng trong chiến lược tối ưu hóa hiệu suất huấn luyện AI, đặc biệt khi các mô hình ngày càng có quy mô lớn hàng nghìn tỷ tham số.

Neptune từng huy động hơn 18 triệu USD trước khi bán cho OpenAI

Theo thông tin trên trang web chính thức, Neptune đã huy động hơn 18 triệu USD vốn đầu tư, với sự tham gia của các quỹ lớn như:

• Almaz Capital
• TDJ Pitango Ventures
• Cùng nhiều nhà đầu tư công nghệ khác

Điều này cho thấy Neptune đã sớm được giới đầu tư đánh giá cao về tiềm năng công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực MLOps, theo dõi huấn luyện AI và tối ưu hóa pipeline dữ liệu.

OpenAI liên tục thâu tóm startup trong năm 2024–2025

Thương vụ Neptune không phải là trường hợp cá biệt. Trong thời gian gần đây, OpenAI đã liên tục mua lại nhiều công ty:

• Tháng 10: Mua Software Applications Incorporated – công ty phát triển giao diện nhỏ
• Tháng 9: Thâu tóm startup Statsig với giá 1,1 tỷ USD
• Tháng 5: Mua startup thiết bị AI io của Jony Ive với giá hơn 6 tỷ USD

Chuỗi thương vụ này cho thấy OpenAI đang đẩy mạnh chiến lược “mua để kiểm soát chuỗi giá trị AI”, từ giao diện người dùng, hạ tầng dữ liệu, công cụ huấn luyện, cho tới phần cứng.

Thương vụ Neptune phản ánh xu hướng mới của ngành AI

Khác với giai đoạn đầu tập trung vào mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), ngành công nghiệp AI hiện nay đang bước sang giai đoạn:

• Tối ưu hóa hạ tầng huấn luyện
• Tối ưu quy trình giám sát – vận hành – gỡ lỗi
• Giảm chi phí huấn luyện
• Tăng độ ổn định và minh bạch trong quá trình học của mô hình

Việc OpenAI mua lại Neptune cho thấy cuộc đua AI giờ đây không chỉ còn là thuật toán, mà là trận chiến về hạ tầng, dữ liệu và khả năng vận hành ở quy mô siêu lớn.

Lời chia sẻ xúc động từ CEO Neptune

Trong chia sẻ cuối cùng gửi tới cộng đồng người dùng, ông Piotr Niedźwiedź viết:

“Tôi thực sự biết ơn khách hàng, nhà đầu tư, nhà đồng sáng lập và đồng nghiệp đã giúp hành trình này trở thành hiện thực. Đây là chuyến đi đáng nhớ nhất trong đời tôi, nhưng tôi tin đây mới chỉ là sự khởi đầu.”

Thông điệp này cho thấy thương vụ không chỉ mang ý nghĩa tài chính, mà còn là bước ngoặt lớn trong hành trình công nghệ của Neptune.

OpenAI đang xây dựng “pháo đài huấn luyện AI” toàn diện

Với việc thâu tóm Neptune, OpenAI đang từng bước xây dựng một hệ sinh thái AI khép kín, nơi:

• Phần mềm huấn luyện
• Công cụ giám sát
• Gỡ lỗi
• Phân tích dữ liệu
• Mô hình nền tảng
• Và phần cứng

được kiểm soát trong cùng một chuỗi giá trị.

Thương vụ này không chỉ giúp OpenAI nâng cao năng lực nghiên cứu AI thế hệ mới, mà còn cho thấy cuộc cạnh tranh AI trong thời gian tới sẽ tập trung mạnh vào hạ tầng kỹ thuật sâu, thay vì chỉ là mặt nổi của các mô hình ngôn ngữ.

Nguồn: Bloomberg

Một số câu hỏi về Neptune