NEAR coin là gì? coin nền tảng dành cho AI

NEAR Protocol (NEAR) là gì? Coin nền tảng dành cho AI và Web3 thế hệ mới

Trong làn sóng phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ blockchain, một cái tên nổi bật đang thu hút sự chú ý của cộng đồng crypto toàn cầu – NEAR Protocol (NEAR). Không chỉ là một blockchain hiệu suất cao, NEAR còn được xem như nền tảng hạ tầng dành cho các ứng dụng AI phi tập trung, nơi kết hợp sức mạnh của Web3 và AI để tạo ra thế hệ ứng dụng thông minh, minh bạch và dễ tiếp cận hơn bao giờ hết.

🌐 1. Tổng quan về NEAR Protocol

NEAR Protocol là một blockchain layer-1 được xây dựng với mục tiêu mở rộng quy mô, thân thiện với người dùng và dễ dàng cho nhà phát triển. Dự án được khởi động vào năm 2018 bởi hai nhà sáng lập Illia Polosukhin (từng là kỹ sư tại Google, có kinh nghiệm trong lĩnh vực Machine Learning) và Alexander Skidanov.

Điểm đặc biệt của NEAR là việc áp dụng cơ chế sharding (chia nhỏ dữ liệu) thông qua công nghệ Nightshade, cho phép hệ thống xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây với mức phí cực thấp. Điều này giúp NEAR trở thành một trong những blockchain có khả năng mở rộng và thân thiện nhất hiện nay.

⚙️ 2. NEAR – Hạ tầng blockchain dành cho AI

Một trong những hướng phát triển quan trọng của NEAR trong năm 2025 là kết hợp giữa AI và blockchain. Với tầm nhìn “AI trên nền Web3”, NEAR đang xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ phát triển và triển khai các ứng dụng AI phi tập trung (dAI).

Cụ thể, NEAR cung cấp:

• Hạ tầng lưu trữ dữ liệu phi tập trung, đảm bảo tính minh bạch và quyền sở hữu dữ liệu cho người dùng AI.
• Công cụ dành cho nhà phát triển AI, giúp họ dễ dàng tích hợp mô hình học máy (machine learning) vào các ứng dụng Web3.
• Khả năng tương tác đa chuỗi (multi-chain), giúp các mô hình AI có thể truy cập dữ liệu từ nhiều blockchain khác nhau.
• Khung pháp lý phi tập trung, nơi các tác nhân AI có thể hoạt động độc lập, minh bạch và đáng tin cậy.

Với nền tảng này, NEAR Protocol có thể trở thành một “AI hub” – trung tâm hạ tầng cho các dự án AI trong không gian Web3, nơi dữ liệu, mô hình và người dùng kết nối với nhau một cách tự nhiên và bảo mật.

💡 3. Công nghệ cốt lõi của NEAR Protocol

Một số công nghệ nổi bật giúp NEAR duy trì hiệu suất và tính linh hoạt cao gồm:

• Nightshade Sharding: Chia nhỏ blockchain thành nhiều “mảnh” để xử lý song song, giúp mở rộng quy mô mà không ảnh hưởng đến bảo mật.
• Rainbow Bridge: Cầu nối giữa NEAR và Ethereum, cho phép di chuyển tài sản và dữ liệu giữa hai hệ sinh thái.
• Aurora: Giải pháp Layer 2 của NEAR, tương thích hoàn toàn với Ethereum Virtual Machine (EVM), giúp các dự án dễ dàng di chuyển sang NEAR.
• Fast Finality: Giao dịch trên NEAR được xác nhận nhanh chóng, chỉ mất vài giây để hoàn tất.

Nhờ những công nghệ này, NEAR không chỉ là blockchain nhanh và rẻ, mà còn là nền tảng lý tưởng cho các ứng dụng AI đòi hỏi xử lý dữ liệu lớn.

🤖 4. Ứng dụng AI trong hệ sinh thái NEAR

Một số hướng ứng dụng AI đang được triển khai hoặc nghiên cứu trên NEAR bao gồm:

• AI Agents: Các tác nhân AI tự động hoạt động trên blockchain, thực hiện giao dịch, xử lý dữ liệu hoặc cung cấp dịch vụ.
• AI Marketplace: Nơi các nhà phát triển có thể chia sẻ, mua bán mô hình AI dưới dạng NFT hoặc smart contract.
• AI + DeFi: Sử dụng AI để tối ưu hóa chiến lược giao dịch, quản lý tài sản và phát hiện rủi ro trong tài chính phi tập trung.
• AI trong quản trị DAO: Trí tuệ nhân tạo giúp phân tích dữ liệu, đưa ra quyết định chính xác hơn trong các tổ chức tự trị phi tập trung.

Sự kết hợp giữa AI và NEAR Protocol đang mở ra một xu hướng mới – AI phi tập trung (Decentralized AI), giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào các công ty lớn và trao quyền kiểm soát dữ liệu cho người dùng.

💰 5. Token NEAR là gì?

NEAR là token gốc của NEAR Protocol, đóng vai trò quan trọng trong toàn bộ hệ sinh thái.
Các chức năng chính của token NEAR bao gồm:

• Phí giao dịch (Gas): Thanh toán chi phí xử lý và lưu trữ dữ liệu trên mạng lưới.
• Staking: Người dùng có thể khóa token để trở thành validator, giúp bảo mật mạng lưới và nhận thưởng.
• Quản trị: Người nắm giữ NEAR có quyền tham gia bỏ phiếu trong các quyết định phát triển hệ thống.
• Thanh toán cho AI Services: Trong tương lai, NEAR có thể được dùng để thanh toán dịch vụ AI hoặc lưu trữ mô hình dữ liệu.

🔮 6. Tiềm năng phát triển của NEAR Protocol

Với sự đầu tư mạnh mẽ vào AI, Web3 và khả năng mở rộng đa chuỗi, NEAR đang dần khẳng định vị thế là một blockchain tiên phong trong kỷ nguyên AI phi tập trung.
Các yếu tố giúp NEAR có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai gồm:

• Hệ sinh thái mở rộng nhanh chóng với nhiều dự án AI và DeFi mới.
• Đội ngũ phát triển giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Machine Learning.
• Được hậu thuẫn bởi các quỹ lớn như a16z, Pantera Capital, Electric Capital.
• Cộng đồng người dùng và nhà phát triển năng động toàn cầu.

NEAR Protocol (NEAR) không chỉ là một blockchain tốc độ cao và thân thiện, mà còn đang trở thành nền tảng hạ tầng quan trọng cho các ứng dụng AI phi tập trung.
Trong bối cảnh AI đang dần hòa nhập vào Web3, NEAR có thể đóng vai trò như cầu nối giữa dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và người dùng, mở ra tương lai nơi AI không chỉ thông minh, mà còn minh bạch, phi tập trung và do cộng đồng kiểm soát.

Nếu bạn đang tìm kiếm một dự án blockchain tiềm năng, mang hơi hướng của AI + Web3, thì NEAR Protocol chắc chắn là cái tên đáng chú ý trong năm 2025 và xa hơn nữa.

Nguồn cung phân bổ NEAR

📊 Thông số nguồn cung

• Số lượng tạo lúc genesis: khoảng 1.000.000.000 NEAR (1 tỷ token) được tạo ra khi mạng khởi chạy.
• Tổng cung hiện tại thể hiện (bao gồm phát hành mới) khoảng ~1,23 tỷ NEAR (thời điểm cuối 2024) do cơ chế lạm phát ~5%/năm.
• Cung lưu hành (circulating supply) được ước tính khoảng 1,25 tỷ NEAR.

🧮 Phân bổ token

Dưới đây là bảng phân bổ tương đối của 1 tỷ token genesis (hoặc gần với 1 tỷ) mà NEAR đã công bố:

Lưu ý: Một số nguồn có chênh lệch nhỏ về số phần trăm vì cập nhật hoặc cách tính khác nhau.

🔍 Các lưu ý quan trọng

• Mặc dù ban đầu là 1 tỷ token, nhưng với cơ chế lạm phát hằng năm (~5%), tổng cung đã tăng lên theo thời gian.
• Có cơ chế đốt phí giao dịch (transaction fees) — khi mạng được sử dụng nhiều, việc đốt có thể bù lại hoặc vượt lạm phát, dẫn tới áp lực giảm cung (deflationary).
• Thời gian khóa (lock-up/vesting) cho nhiều phân bổ là dài — ví dụ các token đội ngũ, ecosystem, grants thường bị khóa theo từng giai đoạn trước khi lưu hành.
• Có đề xuất “Tokenomics 2.0” cho NEAR, trong đó đề cập tới việc giới hạn tới 1,6 tỷ NEAR vào năm 2040 và giảm lạm phát từ ~5% xuống ~3,25%.

Bạn có thể cập nhật thông tin chính thức từ webiste của near: https://www.near.org/