Intel tăng tốc nhờ vốn chính phủ Mỹ, nhưng mảng sản xuất chip chưa thoát khó

Cổ phiếu Intel tăng vọt trong năm 2025, nhưng hành trình phục hồi của “gã khổng lồ chip” vẫn còn nhiều thách thức

Meta description (Google News):
Cổ phiếu Intel tăng mạnh trong năm 2025 nhờ CEO mới và các khoản đầu tư lớn từ chính phủ Mỹ, Nvidia và SoftBank. Tuy nhiên, mảng sản xuất chip cốt lõi của Intel vẫn đối mặt nhiều thách thức mang tính sống còn.

Một năm đầy biến động nhưng chưa thay đổi bản chất câu chuyện

Đối với Intel (INTC), năm 2025 đánh dấu một giai đoạn nhiều biến động, nhưng chưa hẳn là bước ngoặt mang tính quyết định. Nhà sản xuất chip lâu đời của Mỹ đã chứng kiến hàng loạt sự kiện quan trọng: thay đổi lãnh đạo cấp cao, dòng vốn đầu tư lớn từ chính phủ Mỹ cùng các đối tác chiến lược như Nvidia (NVDA) và SoftBank (SFTBY), qua đó giúp cổ phiếu Intel tăng tới 86% tính từ đầu năm.

Mức tăng này vượt xa hiệu suất của nhóm “Bảy ông lớn công nghệ” cũng như đối thủ trực tiếp Advanced Micro Devices (AMD). Tuy nhiên, đằng sau sự hưng phấn của thị trường chứng khoán, Intel vẫn đang phải đối mặt với một vấn đề cốt lõi: mảng sản xuất chip (foundry) của hãng vẫn chưa thu hút được một khách hàng lớn bên ngoài — yếu tố then chốt để duy trì và mở rộng hoạt động kinh doanh vốn đang thua lỗ.

Theo nhà phân tích Brian Colello của Morningstar, Intel kết thúc năm với một mức độ lạc quan nhất định về khả năng trở thành trụ cột sản xuất chip tại Mỹ trong tương lai. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn thừa nhận rằng điều này vẫn là một tuyên bố thiếu chắc chắn so với đầu năm, và hiện chưa có thương vụ nào thực sự giúp Intel khẳng định vị thế trong lĩnh vực gia công chip.

Di sản công nghệ và những bước trượt dài

Intel từng là biểu tượng của cuộc cách mạng kỹ thuật số toàn cầu. Công ty là cha đẻ của bộ vi xử lý đầu tiên trên thế giới, kiến trúc x86 mang tính nền tảng cho ngành máy tính cá nhân, và Định luật Moore — lý thuyết đã định hình tốc độ đổi mới của ngành bán dẫn trong hơn nửa thế kỷ.

Khác với nhiều đối thủ, Intel vẫn kiên trì mô hình tự thiết kế và tự sản xuất chip, ngay cả khi phần lớn ngành công nghiệp đã chuyển sang mô hình “fabless”, thuê ngoài sản xuất cho các hãng như TSMC (TSM) của Đài Loan. Tuy nhiên, hàng loạt quyết định đầu tư sai lầm và chậm trễ trong công nghệ đã khiến mảng sản xuất của Intel tụt hậu rõ rệt so với TSMC.

Hệ quả là các sản phẩm chủ lực của Intel — từ CPU cho trung tâm dữ liệu đến máy tính cá nhân — dần mất thị phần vào tay AMD và các thiết kế dựa trên kiến trúc Arm (ARM). Khi quy mô sản xuất suy giảm, Intel không còn đủ lợi thế kinh tế để duy trì khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực chế tạo chip tiên tiến.

Tái cấu trúc tốn kém và sự hoài nghi của Phố Wall

Trong bốn năm dưới thời cựu CEO Pat Gelsinger, Intel đã nỗ lực cải tổ mạnh mẽ nhằm hồi sinh mảng sản xuất bằng cách mở cửa cho khách hàng bên ngoài. Tuy nhiên, chi phí khổng lồ để xây dựng và nâng cấp nhà máy, cùng với triển vọng lợi nhuận không rõ ràng, đã khiến nhiều nhà đầu tư mất kiên nhẫn.

Phố Wall lo ngại rằng Intel đang đặt cược quá lớn vào một chiến lược đòi hỏi thời gian dài, trong khi áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt. Điều này góp phần dẫn đến việc Gelsinger bị hội đồng quản trị sa thải vào cuối năm 2024.

CEO mới và sự trở lại của niềm tin mong manh

Sự xuất hiện của Lip-Bu Tan, được bổ nhiệm làm CEO vào tháng 3/2025, đã phần nào giúp khôi phục niềm tin của thị trường. Dù chiến lược tổng thể của Intel không thay đổi đáng kể, giới phân tích đánh giá cao phong cách lãnh đạo điềm tĩnh, các biện pháp cắt giảm chi phí quyết liệt và mạng lưới quan hệ sâu rộng của ông trong ngành bán dẫn.

Niềm tin này được củng cố mạnh mẽ khi chính phủ Mỹ quyết định đầu tư 9 tỷ USD vào Intel — khoản tiền dự kiến từ Đạo luật CHIPS — trong bối cảnh Washington coi việc đưa sản xuất bán dẫn trở lại trong nước là ưu tiên chiến lược về an ninh quốc gia.

“Chất bán dẫn không chỉ quan trọng về mặt kinh tế, mà còn mang ý nghĩa sống còn đối với an ninh quốc gia,” nhà phân tích Bob O’Donnell của Technalysis nhận định. Với hệ thống nhà máy lớn nhất đặt tại Mỹ, Intel được xem là lựa chọn gần như không thể thay thế.

Dòng vốn lớn nhưng bài toán khách hàng vẫn bỏ ngỏ

Ngoài khoản đầu tư của chính phủ Mỹ, Intel còn nhận thêm 2 tỷ USD từ SoftBank và 5 tỷ USD từ Nvidia, giúp công ty duy trì thanh khoản trong giai đoạn khó khăn. Tuy nhiên, đáng chú ý là thỏa thuận với Nvidia không bao gồm việc sử dụng nhà máy của Intel để sản xuất chip AI — một dấu hiệu cho thấy sự thận trọng của các khách hàng tiềm năng.

Các đối tác gia công tiềm năng lớn nhất của Intel như Nvidia, Apple (AAPL) và Qualcomm (QCOM) đều có mối quan hệ lâu dài với TSMC, đồng thời cũng cạnh tranh trực tiếp với Intel ở một số phân khúc. Việc TSMC đầu tư tới 165 tỷ USD xây dựng nhà máy tại Mỹ càng làm suy yếu lợi thế địa chính trị mà Intel kỳ vọng.

“Tất cả phụ thuộc vào tiến trình 14A”

Để thuyết phục khách hàng lớn, Intel cần chứng minh năng lực công nghệ của mình. Quy trình 18A — từng được quảng bá cho khách hàng bên ngoài — hiện chủ yếu phục vụ sản phẩm nội bộ như chip Panther Lake cho PC và Clearwater Forest cho trung tâm dữ liệu. Thành công của các sản phẩm này được kỳ vọng sẽ mở đường cho các thế hệ tiếp theo là 18AP và đặc biệt là 14A.

Theo nhà phân tích David O’Connor của BNP Paribas, Intel chỉ có từ 12 đến 18 tháng để tìm được một khách hàng lớn cho quy trình 14A nếu muốn tiếp tục lộ trình phục hồi. Ông gọi đây là “mấu chốt quyết định liệu Intel có thể thành công trong lĩnh vực sản xuất chip, hay thậm chí có nên rút lui trong dài hạn”.

Một số nhà phân tích khác tỏ ra thận trọng hơn. Stacy Rasgon của Bernstein cho rằng: “Phải mất 10 năm để mọi thứ bị phá vỡ. Không có lý do gì để tin rằng chỉ cần ít hơn 10 năm để sửa chữa toàn bộ hệ thống đó.”

Lạc quan có cơ sở, nhưng thách thức vẫn rất lớn

Cổ phiếu Intel tăng mạnh trong năm 2025 phản ánh sự thay đổi trong kỳ vọng của thị trường, chứ chưa phải là bằng chứng cho một cuộc phục hưng toàn diện. Với sự hậu thuẫn của chính phủ Mỹ và dòng vốn từ các đối tác lớn, Intel đã mua thêm thời gian cho chính mình.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất vẫn còn bỏ ngỏ: liệu Intel có thể thu hút được khách hàng lớn cho mảng sản xuất chip tiên tiến hay không. Câu trả lời sẽ quyết định không chỉ tương lai của cổ phiếu INTC, mà còn vị thế dài hạn của Intel trong ngành bán dẫn toàn cầu.